Soderberghov 'Side Effects': Razorna dijagnoza

Ako je vjerovati redateljevim najavama, psihološki triler “Side Effects” trebao bi biti posljednji kino-film u karijeri Stevena Soderbergha, čovjeka fascinantno šarolike filmografije koji je kao producent i režiser obilježio Hollywood na početku 21. stoljeća.

Znatiželjni, protejski autor, Soderbergh je u istoj filmografiji pomirio i srednjestrujašku zabavu i dobre žanrovske filmove, ali i male, garažno napravljene “feljtonističke filmove” u kojima bi brzo i oštroumno - poput audiovizualnog kolumnista - reagirao na aktualna zbivanja Amerike. “Nuspojave” je film koji fino zaokružuje tu i takvu karijeru - ne zato jer je taj film među najboljim Soderberghovim (jer nije), nego zato jer u sebi spaja nekoliko usporednih “karijera” koje je Soderbergh kao režiser tjerao.

Novi lijek

Na samom početku filma upoznajemo Martina ( Channinga Tatuma), brokera koji je zbog nedopuštene trgovine odslužio četiri godine zatvora i sad se vraća kući, u hiperdizajnirani stan. Dočekuje ga žena Emily ( Rooney Mara), depresivna kućanica koja ide na psihoterapiju kod uglednog engleskog terapeuta Jonathana ( Jude Law). Na nagovor njene bivše liječnice ( Catherine Zeta-Jones) Jonathan pripisuje Emily novi antidepresiv Ablixa. Pacijentica je s novim lijekom presretna. No, jednog dana iz čista mira kuhinjskim nožem masakrira supruga, a policiji veli da se ne sjeća ničega. Na sudu se brani neuračunljivošću, a na Jonathana pada ljaga što joj je pripisao sporni lijek. Sve to - ispostavit će se, dakako - bit će tek prvi sloj u hičkokovskoj zavrzlami u kojoj se obrati ljušte kao luk.

Lonac koji eksplodira

Atmosfera i tipologija likova “Nuspojava” doista jesu hičkokovske, no za razliku od Hitchcocka, ovdje nama “mc guffina”. Štoviše - usporedo s trilerom, “Nuspojave” su u pravom smislu riječi socijalno-kritički film koji provokativno secira američku medicinsku kulturu i ekonomiku. Soderbergh tako pokazuje društvo u kojemu se psihijatrijski lijekovi čvakaju poput žvaka i reklamiraju na billboardima, o njima žene pričaju kao što drugdje pričaju o receptima za torte, a liječnici su prezaposleni i razapeti između klinike, popodnevne privatne prakse i unosnih sudjelovanja u farmaceutskim testiranjima. Svi žive preko mogućnosti, sve guše krediti, a čitav taj papinov lonac na koncu eksplodira i oprlji sve - i doktore i pacijente.

Fina atmosfera

Kao žanrovski film, “Nuspojave” nisu bezgrešne. Završni obrat doima se u nekoj mjeri nategnutim, a nije ni posve nepredvidiv. Međutim, film ima finu atmosferu, Jude Law odigrao je jednu od najboljih uloga karijere, a Rooney Mara intrigantna je kao nedokučiva, prijetvorna femme fatale.

Unatoč nesavršenostima zapleta, “Nuspojave” su inteligentan triler te razorna dijagnoza jedne medicinske sociokulture.