KRITIČAR JUTARNJEG POGLEDAO JE 'WONDERSTRUCK' U CANNESU Topla posveta muzejima u režiji američkog queer postmodernista

Todd Haynes spada u režisere čija je karijera isprepletena s canneskim festivalom. Ovaj američki queer-postmodernist pojavio se u canneskim popratnim programima još ranih 90-ih svojim prvim filmovima “Poison” i “Safe”, 1998. prvi je put konkurirao za nagradu svojim filmom o glam-rocku “Velvet Goldmine”, a njegov posljednji kino film - “Carol” - 2015. je slovio za ozbiljnog kandidata za Zlatnu palmu koja mu je, međutim, izmakla.

Haynes se ove godine ponovo vratio u južnu Francusku sa svojim novim filmom “Wonderstruck” (Pogođen čudom), omladinskim pustolovnim filmom koji je nastao u produkciji Amazona. “Woderstruck” se temelji na istoimenom omladinskom romanu američkog pisca i ilustratora Briana Selznicka, poznatom po knjizi “Izum Huga Cabeta” po kojoj je Scorsese snimio film “Hugo”. Kao i “Hugo”, i “Wonderstruck” se bavi introvertnim djetetom kojeg privlače paralelni svjetovi mašte, no ovaj put okosnica oko koje se vrti zaplet nije pionirsko doba kina, nego - muzeji.

“Wonderstruck” se zbiva sredinom 70-ih godina i prati provincijskog dječaka Bena (Oakes Fegley), sanjivog introverta kojem majka (Michelle Williams) nije nikad otkrila identitet oca. Jednog dana, Ben u knjizi pronađe bookmark s reklamom knjižare i posvetom osobe za koju misli da bi mu mogla biti otac. Stoga sjeda na bus i krišom bježi u New York da pronađe knjižaru. Splet okolnosti ga odvede u utrobu ogromnog prirodoslovnog muzeja. Usporedo s Benovom pričom, film prati i drugu fabularnu liniju koja se zbiva 20-ih. Gluhonijema djevojčica Rose (Millicent Simmonds) opčinjena je slavnom glumicom nijemih filmova (Julianne Moore). Bježi u New York da je pronađe i naiđe na isti muzej u kojem je i Ben.

Izvorna Selznickova knjiga hibridni je grafički roman u kojem je Benova priča ispričana prozom, a Roseina kao strip. Haynes se u filmu odlučio na srodan eksperiment. Benova fabularna linija je u boji i stilski jako naslonjena na 70-e, dok je Roseina priča crno-bijela i bez dijaloga. Potkraj filma, kad se počinje razotkrivati veza između dva naizgled nepovezana zapleta, Haynes uvelike koristi i stop-animaciju. Takvi stilski pastiši, reference i posudbe nisu, uostalom, iznenađenje za režisera koji je svoje filmove često oslanjao na citate i stilske posudbe, od Douglasa Sirka u “Farm from Heaven”, pa do “novog Hollywooda” u mini seriji “Mildred Pierce”. Ovaj put Haynes nije citatno imitirao jednu, nego čak dvije filmske i povijesne epohe, a pri tom se zanimljivo poigrao i s dvije ere u povijesti New Yorka. Kasnih 20-ih mlada junakinja dolazi u optimistični, samouvjereni New York “roaring twenties” neposredno uoči velike depresije, dok u fabularnoj liniji u 70-ima Ben pristiže u New York u eri njegove najgore degradacije, u trenutku kad je on bankrotiran, prljav, išaran grafitima, shrvan kriminalom, opasan i razbludan. U svojoj osnovi “Wonderstruck” je ipak i ponajprije lijepi omladinski film, topla posveta muzejima, muzealstvu, te svima onima koji vole skupljati neobičnosti.

Uz “Wonderstruck”, u canneskoj je konkurenciji u četvrtak igrao i ruski film “Neljubav” Andreja Zvjaginceva. Ova jednostavna, ali moćna drama prati par supružnika koji se upravo razvode i beskrajno preziru, no moraju surađivati kad im netragom nestane 12-godišnji sin.